Maszyna Hamleta

Gra Heinera Müllera

»Byłem Hamletem. Stałem na brzegu i rozmawiałem z falami BLABLA, mając za sobą ruiny Europy.« Tymi słowami Heiner Müller otwiera swoją sztukę, w której osobiste doświadczenia, wydarzenia historyczne i największy szekspirowski prokrastynator Hamlet stoją obok siebie na równych prawach.

W sztuce Müllera Hamlet jest jedynie posłańcem własnych myśli; wszystko już się wydarzyło. Działanie nie wydaje się już możliwe dla młodego księcia, przytłoczonego nowoczesnym, nieustannie zmieniającym się światem. Ten aktor Hamleta trzeźwo podsumowuje najważniejsze kluczowe punkty dramatu. Ale nie tylko on ma coś do powiedzenia - kochanka Hamleta, Ofelia, również pojawia się obok niego, a sam autor wydaje się mówić raz za razem, aż w końcu Elektra zabiera głos, a kosmos Szekspira zostaje całkowicie porzucony.

Heiner Müller pracuje z wieloma nadpisaniami w tym tekście, lakonicznie i rozczarowany, maluje nie tylko obraz wielkiego wątpiącego Hamleta, ale przede wszystkim obraz przesyconego społeczeństwa. Pomiędzy codziennymi obserwacjami, przemyśleniami na temat przemocy i nieuchronnej logiki zabijania i bycia zabijanym, raz po raz pojawiają się utopijne obrazy. Mówią one o radykalnym zerwaniu z konwencją, o całkowitej odmowie lub rewolucyjnym przewrocie społecznym.

Napisany w 1977 roku tekst jest dziś wciąż przerażająco aktualny. Poprzez wiele osobistych odniesień Müllera i analizę życia w NRD, sztuka śledzi ponadczasową tęsknotę za lepszym życiem i poprzez Hamleta odzwierciedla poczucie bezsilności w delikatny i przystępny sposób.

REŻYSER Jan Meyer

SCENA Ralph Zeger

KOSTIUMY Sabina Moncys